DH'de LPG'ye öcü gözüyle bakan bir üyeye yazdığım cevabı buraya eklemeyi düşündüm, oldukça faydalı olacaktır.
Şu sorulara cevap verilmiştir:
LPG nedir?
LPG patlar mı?
Niye sabahları benzinle çalıştırırız?
LPG'ye geçiş noktası ve çözümler
Sigara LPG'yi patlatır mı ?
LPG'li araçlar kokar mı?
HADİ LPG TAKTIRALIM
LPG NEDİR?
katı hale geçme noktası yaklaşık -200 ile -150 derece civarlarında. daha altında katı halde olacak ki ülkemiz şartlarında "lpg yakıtının donması" imkansız. gaz halinde bulunması için (içindeki maddelerin karşımına bağlı) -15derecelerin üzerinde olması gerekiyor. -15 derecenin üzerinde gaz halinde oluyor. Normalde kokusuz olan lpg rafineride özel madde eklenerek kokulu hale getiriliyor ki bir sızma kaçak durumunda fark edilsin. LPG donmaz, sadece lpg regulatörü içindeki motor suyu donabilir. Bu sebeple ilk çalıştırmada eski nesiller çalışmayabilir.
LPG sıvı halde tanklarda tutulur. Yani ev tüpü de aracın yakıt tankı da sıvı halde lpg tutar. Sıvı halde olmasının sebebi de yüksek basınç altında olmalarıdır. Yani araçtaki lpg'nin depolanması ile ev mutfak tüpünde depolanması aynıdır. Tek fark yakıtın kullanış biçimidir.
LPG PATLAR MI?
LPG tankının, tüpünün patlamasını önlemek için oldukça yüksek basınçlara dayanacak ve aşırı basınç altında tank içindeki yakıtı dışarı bıracak şekilde tasarlanır. Evde veya araçta tanktan yanma noktasına götürülen borularda(diğer parçalarda), sistemlerde zamanla boruların çürümesi, zarar görmesi, tıkanması vs. sebeplerle gaz kaçakları, sızıntılar olmaktadır. Bu biriken gaz sıcak bir cisimle veya kıvılcımla karşılaşınca alevlenir yani halk diliyle patlar. Tank patlamaz.
LPG ustalarımız aşırı cahil olduğu için cahil cesareti denen başta savma iş yapanları mevcuttur. doğal olarak fiyat uygun tehlike yüksek oluyor. evet reno12, tofaş kuş serileri, bilimum eski mekanik araçlar düz lpg sistemlerine sahip ancak sahibinin düzgün bakmamasını lpg'ye değil, sahibinin cahil cesaretine veya 2 kuruş bakım parasını vermek yerine ölmeye göze almasına bağlayabiliriz.
Sıralı sistem taktıran biz bilinçli kullanıcılar ise taktırmadan önce hangi marka iyi, hangi usta iyi iş yapıyor, hangi usta düzgün ayar yapıyor, her şeyine detaylıca araştırıyor, lpg kullanımda nelere dikkat edilmeli, benzinliye göre nasıl bir fark ortaya çıkıyor öğreniyor ondan sonra montaj için işlemlere başlanıyor.
LPG niye ilk çalıştırmada benzine ihtiyaç duyar?
Öncelikle lpg -15 gibi gaz haline geçiyor dedik ancak motorda silindirde havayla güzelce karışıp tam verimli yanmanın gerçekleşmesi için 35-40derece yakıtın o civarlarda olması gerekiyor. Sistemler bunu ise lpg regulatörü denen cihazla yapıyor. LPG regulatörü ise motor suyunu kullanarak lpg'yi gaz haline geçirmektedir. Yani ilk çalıştırmada motor suyu zaten soğuk, doğal olarak lpg yakıtını tam verimli noktaya getiremeyince fakir karışım denilen durum oluşuyor ve motor stop edebiliyor. Bunun önüne geçmek adına sabahları ilk çalıştırmada sıcaklık sensörü ile belli bir noktaya kadar lpg sistemi bekler ısı yeterli düzeye gelince aracı otomatik olarak lpg'ye alır. Böylelikle silkeleme, stop etme, gaz yememe gibi durumların önüne geçilmiş olunur. Eğer bu sistem olmasa idi, fakir karışım sebebiyle yanmamış yakıt egzost sistemine gidecek ve oradaki ısıyla yanacak, oradaki parçalara zarar bilecektir. eski nesil araçlarda daha basit düz parçalar kullanıldığı için problem olmuyor ama yeni nesil araçlarda tamamen benzine göre parça üretilip tasarlandığı için uygun olmayan kullanımda zarar görebiliyor. (demir parça yerine alüminyum parça gibi).
LPG'ye geçiş noktası ve çözümler:
İnsanımız sadece günü kurtarmalık basit çözümler ürettiği için geçiş noktasını 25-30a çektiriyor. Ama en güzel geçiş noktası 40 derecedir. Benim yaz aylarında otoparktan çıkmamla gaza geçmesi bir oluyor. yani 200-300mt sonra geçiyor. orada harcadığı benzinin lafı olmaz. Ancak kış aylarında motorun ısınması için baya zaman geçebiliyor. Ancak yine aç gözlü yağ esnafının 10w40ı sanayi ve servislerde sattırmaya ve kullandırmaya zorlaması kadar gaddar bir şey yok. Teknolojik motorlar(2008-2010'dan sonra üretilmiş) artık belli bir kaliteye ulaştı, şahin doğan değil yani içine ince atsanız da eksiltmez. yurtdışında 0w20 gibi ipince yağla kullanılan motora burada serviste 10w40 gibi rezalet dandik yarı sentetik motor yağı koyup bir de 4lt'sine 70-80tl fatura kesiyorlar. 4lt yağ onlara 40-50tl'ye geliyor. lpg'li araçlarda kışın daha iyi ısınması için 10w40 yerine 5w40, 5w30, 0w40, 0w30 gibi tam sentetik yağ tercih edilebilir aracın km'si ve bulunduğu bölge şartlarında. aracıma eski sahibinde 10w40 konulmuş, 10w40 ile 2.5km'de ısınıp lpg'ye geçen aracım sonrasında 5w40 tam sentetik kullanmamla birlikte daha çabuk gaza geçer oldu. kış aylarında bile 1km olur olmaz ısınıyor ve gaza geçiyor. soğukta daha akışkan yağ motorun soğukta rahat çalışmasını ve ısınmasını sağlar. Rahat çalışan motorun da sesi azalabiliyor.
Sigara LPG'yi patlatır mı ?
Sigara kullanan kişiler genelde bazı noktaları umursamıyor, ben bunu çevremde sigara içenlerde fark ettim. Umursasalar zaten sağlığını düşünüp içmezlerdi... Neyse sigara kullanan kişi aracında lpg sistemini kullanıyorsa araç içinde ve dışındaki lpg'nin pis kokusunu fark edecek ve umursayacak. Yani normal zamanlar dışında anormal bir lpg kokusu var ve umursamayıp sigarasını yakarsa elbette patlamaya mahkum. Sigara yakmak yerine aracını gidip kontrol ettirip problemi çözdükten sonra sigarasını kullanabilir. Düzenli bakım yapıp, olası bir kokuyu ciddiye alır ve ateşle yaklaşmazsa patlamaz.
LPG'li araçlar kokar mı?
Son olarak lpg'li araç çalıştığında koku yapmaz, koku yanlış ayar sonucu oluşur. düzgün yanmayan yakıt egzosttan çıkar bu da kokuya sebep olur. motor arıza ışığı yanmayan, zaten lpg'de benzinli gibi az tüketiyor doğal olarak hiçbir şekilde araç içinde dışında lpg kokusu bulunmaz.
HADİ LPG TAKTIRALIM
Özetle lpg konusunda isim yapmış usta, kaliteli bir kit(atiker,akl asla), düzgün bir lpg ayarı ile kullanım sırasında da (belirli aralıklarla lpg filtre değişimi) düzgün bakım ile hiçbir problem yaşanmaz. Güvenlik sebebiyle LPG tankı %80'ninden fazla doldurulmamalıdır.(ben yakıt alırken uyarırım, pompa atınca veya araç şamandırası ötünce durdur derim). LPG adı sanı bilinmemiş yerlerden değil bilindik ve çevrenin de tavsiye ettiği istasyonlardan alınmalıdır. Benzin deposu da çeyrek altına indirilmemelidir. Benzinsiz kalan benzin pompası ısınıp arıza vermektedir. Bunlara dikkat ettiğiniz sürece ne bir masrafınız olur ne de patlarsınız. Aracın normal rutin bakımlarına ek lpg için sadece 10bin km'de bir 50tl/70TL ne ise lpg bakımına para ödenir o kadar...
Ama sanırım bu lpgnin aracı bilinmezliğe sürüklemeleri, ve hiç dizel arabam olmaması beni gari lpg'den dizele itiyor gibi